active directory

 

🔧 Active Directory Domain Services (AD DS) Nedir?

AD DS, Windows Domain yapısının temelidir. Ağda bulunan tüm nesnelerin (kullanıcılar, bilgisayarlar, yazıcılar, paylaşımlar vs.) bilgisini tutan bir katalog gibi çalışır.


👤 Kullanıcılar (Users)

Active Directory'deki en yaygın nesne türlerinden biridir.

  • Güvenlik İlkesi (Security Principal): Kullanıcılar, domain'e giriş yapabilen, kimlik doğrulaması yapılabilen ve dosya/yazıcı gibi kaynaklara erişim hakkı atanabilen varlıklardır.

Kullanıcılar 2 tür varlığı temsil edebilir:

  1. Gerçek Kişiler: Çalışanlar, personel vb.

  2. Servis Kullanıcıları: MSSQL, IIS gibi hizmetlerin çalışması için kullanılan hesaplar. Bu hesaplar sadece kendi hizmeti için gerekli izinlere sahiptir.


🖥️ Bilgisayarlar (Machines)

Her domain'e katılan bilgisayar için AD'de otomatik olarak bir bilgisayar nesnesi (machine object) oluşturulur.

  • Bilgisayarlar da birer güvenlik ilkesi sayılır.

  • Her bilgisayarın bir hesabı vardır.

  • Bu hesaplar, bilgisayarın kendisi tarafından kullanılır. Genellikle insanlar doğrudan bu hesapla giriş yapmaz.

  • Şifreleri otomatik olarak değiştirilir ve genelde 120 karakterlik rastgele parolalardır.

  • Hesap isimleri genelde şöyle olur: BILGISAYARADI$ (örnek: DC01$).


👥 Güvenlik Grupları (Security Groups)

Windows'ta, kullanıcıları gruplara koyarak kaynaklara erişimi daha kolay yönetebilirsin.

  • Örneğin bir dosya klasörüne “Satış” grubuna erişim verirsen, bu gruba yeni biri eklenince erişim otomatik sağlanır.

  • Gruplar da birer güvenlik ilkesi sayılır.

  • Hem kullanıcıları, hem de bilgisayarları içerebilirler. Hatta başka gruplar bile grup içine eklenebilir.

Domain’de varsayılan gelen bazı önemli gruplar:

Grup AdıAçıklama
Domain AdminsTüm domain üzerinde tam yetkilidir. Her bilgisayarı yönetebilir.
Server OperatorsDomain Controller'ları yönetebilir ama grup üyeliklerini değiştiremez.
Backup OperatorsTüm dosyalara erişebilir, yedekleme amaçlıdır.
Account OperatorsYeni kullanıcı oluşturabilir ya da var olanları düzenleyebilir.
Domain UsersDomain'e kayıtlı tüm kullanıcıları içerir.
Domain ComputersDomain'e kayıtlı tüm bilgisayarları içerir.
Domain ControllersTüm DC'leri (domain controller) içerir.

🧭 Active Directory Users and Computers (ADUC)

Kullanıcıları, grupları ve bilgisayarları yönetmek için kullanılır. DC (Domain Controller) üzerinden başlatılır.

  • Menüden: Başlat > Active Directory Users and Computers

  • Bu araçla: kullanıcı oluşturma, silme, şifre sıfırlama, grup atamaları yapılabilir.


🗂️ Organizational Units (OUs) - Organizasyon Birimleri

  • OUs, AD içindeki mantıksal bölmelerdir.

  • Genellikle şirket organizasyonuna göre yapılandırılır (Satış, IT, Yönetim gibi).

  • Policy (GPO) uygulamak için kullanılır.

  • Bir kullanıcı sadece 1 OU’ya ait olabilir.

  • Örnek: THM adlı OU altında IT, Sales, Marketing, Management olabilir.

  • Eğlencelik olarak Students adında bir OU bile oluşturabilirsin.

Varsayılan Gelen Kapsayıcılar:

KapsayıcıAçıklama
BuiltinTüm Windows sistemlerinde bulunan temel gruplar.
ComputersDomain'e katılan makineler buraya düşer.
Domain ControllersDC’ler burada yer alır.
UsersVarsayılan kullanıcı ve gruplar.
Managed Service AccountsHizmetlerin kullandığı servis hesapları.

📌 Security Groups vs OUs - Fark Nedir?

ÖzellikSecurity GroupsOUs
AmaçKaynaklara erişim izni vermekPolitikaları uygulamak
ÜyelikBir kullanıcı birden fazla gruba üye olabilirBir kullanıcı sadece bir OU’da olabilir
KapsamDosya, klasör, yazıcı gibi kaynaklara erişim kontrolüGPO (Group Policy) ile yapılandırma ve kısıtlama
YapıDüz mantık (liste gibi)Hiyerarşik mantık (organizasyon gibi)