ASCII text, bilgisayarlarda kullanılan en temel metin biçimlerinden biridir. "ASCII", American Standard Code for Information Interchange (Bilgi Değişimi için Amerikan Standart Kodu) ifadesinin kısaltmasıdır.
🧱 ASCII Text Nedir?
ASCII, her karakteri (harf, rakam, sembol) bir sayı ile eşleştiren bir karakter kodlama sistemidir.
-
Her karakterin karşılığı bir sayı (0–127) arası bir değerdir.
-
ASCII text dosyaları sadece bu karakterleri içerir: harfler (A–Z, a–z), rakamlar (0–9), noktalama işaretleri, bazı kontrol karakterleri (örneğin, yeni satır
\n, tab\t). -
Dosya uzantısı genellikle
.txt, ama .c, .html gibi birçok kaynak kod dosyası da düz ASCII olabilir.
📜 ASCII Tarihçesi
| Yıl | Gelişme |
|---|---|
| 1960’lar | Bilgisayar üreticileri farklı karakter kodları kullanıyordu (IBM: EBCDIC, diğerleri kendi sistemleri). Bu uyumsuzluğu gidermek için bir standart gerekiyordu. |
| 1963 | ASCII standardı ilk kez ANSI (American National Standards Institute) tarafından yayımlandı. Başlangıçta 7-bitlikti (0–127). |
| 1967 | ASCII standardı güncellendi, kontrol karakterleri eklendi. |
| 1981 | IBM, 8-bit ASCII’nin genişletilmiş versiyonu olan Code Page 437’yi tanıttı (Latin harfler, grafik karakterler vs. dahil). |
| 1991+ | ASCII yerini Unicode gibi daha geniş karakter setlerine bırakmaya başladı (ASCII, Unicode’un ilk 128 karakterini kapsar). |
📌 ASCII’nin Önemli Özellikleri
-
Platformlar arası uyumludur. (Windows, Linux, macOS)
-
Programlama dillerinde temel alınır. (
chartürü = ASCII kodu) -
Hafif, hızlı ve kolay işlenebilir.
-
Herhangi bir özel biçimlendirme veya stil içermez → sadece ham metin.
🔧 ASCII Örnekleri
| Karakter | ASCII Kodu (Decimal) |
|---|---|
A | 65 |
a | 97 |
0 | 48 |
\n | 10 (newline) |
| 32 (space) |
ASCII tablosunu görmek istersen, onu da sana paylaşabilirim.
ASCII sayesinde bugün bile terminal uygulamaları, sistem logları, programlama dilleri ve iletişim protokolleri sade ve sağlam bir şekilde çalışabiliyor. Hâlâ modern yazılım altyapısının temelinde yer alıyor.