nano

 

📝 nano Komutu: Detaylı Anlatım + Modern Örnekler


🔹 1. nano Nedir?

  • nano, terminal tabanlı, basit ve kullanımı kolay bir metin editörüdür.

  • 1999 yılında Pico editörüne özgür bir alternatif olarak geliştirilmiştir.

  • GPL lisanslıdır ve birçok Linux dağıtımında ön yüklü gelir.

  • Klavye ile kontrol edilir, menüler ekranın altında gösterilir.


🧾 2. Temel Söz Dizimi

bash
nano [dosya_adı]

Örnek:

bash
nano deneme.txt
  • Eğer deneme.txt yoksa yeni bir dosya olarak açılır.

  • Varsa içeriği düzenlenebilir.


🧭 3. Ekran Görünümü ve Arayüz

  • Nano çalıştığında ekranın altında klavye kısayolları (örn. ^X, ^O) görünür.

  • Buradaki ^ karakteri Ctrl tuşunu temsil eder. Yani:

    • ^XCtrl + X (çıkış)

    • ^OCtrl + O (kaydet)


⌨️ 4. En Önemli Nano Kısayolları

Kısayolİşlevi
Ctrl + ODosyayı kaydet
Ctrl + XÇıkış yap
Ctrl + GYardım menüsü
Ctrl + KSatır kes
Ctrl + USatır yapıştır
Ctrl + WArama yap
Ctrl + \Bul ve değiştir
Ctrl + _Belirli satıra git

🧪 5. Nano ile Dosya Oluşturma ve Düzenleme

bash
nano /etc/motd
  • Sistem mesajını değiştirmek için root olarak aç.

  • Değiştir, sonra Ctrl + O → Enter → Ctrl + X ile kaydet ve çık.


🔐 6. Root Yetkisiyle Kullanmak

bash
sudo nano /etc/fstab
  • Sistem yapılandırma dosyalarını düzenlemek için sudo ile açmak gerekir.

  • Özellikle dikkatli ol: bu dosyalar sistemin açılışını etkiler.


📂 7. Bir Dosyanın Belirli Satırına Gitmek

bash
nano +15 dosya.txt
  • Dosyayı açar ve 15. satıra gider.


💡 8. Nano ile Kod Yazımı

Nano, basit bir kod editörü olarak da kullanılabilir. Örneğin:

bash
nano hello.py
python
print("Merhaba Dünya")

Kaydet → Ctrl + O → Enter
Çık → Ctrl + X


🔄 9. Nano ile Bul ve Değiştir

  • Ctrl + \ tuşlarına bas

  • Önce aranacak ifadeyi yaz

  • Sonra değiştirmek istediğin ifadeyi yaz

  • Y ile onayla, A ile tümünü değiştir


📦 10. Nano'nun Gelişmiş Özellikleri (bazı sürümlerde)

  • Syntax highlighting (renkli kodlama)

    • /usr/share/nano/ altında tanımlıdır

    • .nanorc dosyasıyla etkinleştirilebilir

  • Dosya türüne göre otomatik biçimlendirme

  • Sabit sekme boyutu, satır numarası gösterme gibi konfigürasyonlar yapılabilir


⚙️ Nano Ayar Dosyası: ~/.nanorc

Nano’nun davranışlarını özelleştirmek için:

bash
nano ~/.nanorc

İçine örnek bir şey ekleyebilirsin:

bash
set linenumbers set tabsize 4 include "/usr/share/nano/python.nanorc"

🔚 Kısaca Özet:

ÖzellikAçıklama
BasitlikKullanıcı dostu, GUI benzeri arayüz
KısayollarAlt menüde gösterilir, öğrenmesi kolay
Kullanım AlanıHızlı notlar, yapılandırma dosyaları, script düzenleme
Alternatiflervim, emacs, micro

🎯 Modern Kullanım Örnekleri

✅ Hızlı not:

bash
nano not.txt

✅ Shell script düzenleme:

bash
nano backup.sh

✅ Logları düzenleme:

bash
sudo nano /var/log/myapp.log

✅ Servis dosyası oluşturma:

bash
sudo nano /etc/systemd/system/mytimer.service