system32

 System32, Windows işletim sisteminin temel bir parçası olan bir klasördür. Bu klasör, bilgisayarın düzgün çalışabilmesi için gerekli olan birçok kritik sistem dosyasını içerir. Windows işletim sistemi her sürümünde, bilgisayarın temel işlevselliğini sağlamak için gereken programlar, sürücüler ve yapılandırma dosyalarını burada barındırır.

System32 Klasörünün Tarihi:

System32, ilk olarak Windows NT işletim sistemiyle birlikte tanıtıldı. Windows NT, 1993 yılında Microsoft tarafından geliştirilen bir işletim sistemiydi ve özellikle kurumsal kullanım için tasarlanmıştı. NT, daha önceki Windows sürümlerine kıyasla daha sağlam bir mimariye sahipti ve sistem dosyalarını, güvenliği ve çoklu işlem desteğini önemli ölçüde geliştirdi.

System32, bu dönemde kritik dosyaların ve programların merkezi bir yerde toplanması fikrini hayata geçirdi. NT sürümüyle birlikte, Windows’un daha büyük ve daha karmaşık bir yapıya bürünmesi, dosya sisteminin ve sistem bileşenlerinin de daha düzenli ve yerleşik bir şekilde organize edilmesine olanak sağladı.

Neden Ortaya Çıktı?

1. Karmaşık Sistem Yapısı: Windows’un ilk sürümleri oldukça basitti ve işletim sistemi dosyaları daha dağınıktı. Windows NT ile birlikte, Microsoft işletim sistemini daha modüler ve yönetilebilir bir hale getirmeye karar verdi. System32, bu modüler yapıyı organize etmek için tasarlandı. Sistem dosyalarının belirli bir klasörde toplandığı bu yapılar, günümüzde de Windows’un gelişmiş sürümlerinde devam etmektedir.

2. Güvenlik ve Performans: System32 klasörü, kritik dosyaların yanlışlıkla silinmesi veya bozulmasının önlenmesine yardımcı oluyordu. Ayrıca, bu dosyaların doğru bir şekilde yönetilmesi, Windows’un stabil ve güvenli bir şekilde çalışmasını sağlıyordu.

3. Yazılım ve Sürücü Desteği: System32, Windows işletim sisteminin düzgün çalışabilmesi için gereken birçok yazılım ve sürücüyü içerir. Sistem, ağ, grafik, dosya yönetimi gibi temel işlemler için gereken dosyalar bu klasörde bulunur.

System32’de Bulunan Dosyalar:

• .dll (Dynamic Link Libraries): Windows’un çeşitli işlevlerini yerine getiren ve farklı yazılımlar tarafından paylaşılan dosyalar.

• .exe (Executable Files): Çalıştırılabilir dosyalar, sistemin başlatılması ve yönetilmesi için gereklidir.

• .sys (System Drivers): Donanım bileşenlerinin doğru çalışmasını sağlamak için kullanılan sürücü dosyaları.

***

System32'den önce, Windows işletim sistemi farklı bir dosya organizasyonuna sahipti. Özellikle Windows 95 ve önceki sürümler, daha dağınık ve daha az modüler bir yapıdaydı. Bu dönemdeki dosya yönetimi ve işletim sistemi organizasyonu, modern Windows sürümleriyle karşılaştırıldığında oldukça farklıydı. Şimdi, System32’den önceki dönem ve System32’nin sunduğu yenilikler arasındaki farkları daha detaylı inceleyelim:

1. Windows 95 ve Öncesi: Dağınık ve Merkezi Olmayan Yapı

İlk Windows sürümleri (Windows 3.x, Windows 95) oldukça basitti ve işletim sistemi dosyaları belirli bir düzen içinde değil, daha dağınık bir şekilde yer alıyordu.

Dosya Yapısı:

• Windows 95 ve önceki sürümler, işletim sisteminin çeşitli bileşenlerini farklı dizinlere yerleştiriyordu. Örneğin, sistem dosyaları, sürücüler ve uygulamalar çok farklı yerlerde bulunabiliyordu.

• Sistem dosyaları genellikle C:\Windows klasörünün altına yerleştirilmişti, ancak bu klasörde bile çok fazla karmaşa vardı.

• Çoğu sistem dosyası .vxd, .386, ve .dll uzantılarına sahipti. Ancak bunlar, günümüzdeki System32'nin verdiği düzenli yapıdan yoksundu.

• Windows 95’te, sürücüler ve DLL dosyaları genellikle C:\Windows\System gibi dizinlerdeydi, ancak bunlar ayrı ayrı değil, bazen rastgele bir şekilde yerleştirilmişti.

Yapısal Zorluklar:

• Dosyaların farklı yerlerde bulunması, özellikle büyük işletim sistemleri ve güncellemelerle birlikte dosya yönetimini zorlaştırıyordu.

• Kullanıcılar veya yazılımlar, belirli sistem dosyalarına her yerden erişebilirdi, bu da karışıklığa yol açıyordu. Yanlış dosya silinmesi, sistemin çökmesine neden olabiliyordu.

2. System32 ve Gelen Değişiklikler (Windows NT ve Sonrası)

System32, Windows NT sürümüyle tanıtıldı ve bu, Windows işletim sisteminin yapısal evriminde bir dönüm noktasıydı. Bu yeni yaklaşım, daha güvenli, düzenli ve modüler bir sistemin temellerini atıyordu.

Dosya Yapısı ve Organizasyonu:

• System32 klasörü, Windows işletim sistemindeki tüm kritik sistem dosyalarını ve sürücüleri merkezi bir yerde tutmak amacıyla yaratıldı. Bu, Windows’un karmaşıklığını yönetilebilir bir hale getirdi.

• Windows NT (1993) ve sonrasındaki sürümler, işletim sistemi dosyalarını belirli bir dizin yapısına yerleştirdi. Bu, C:\Windows\System32 gibi tek bir klasörde tüm sistem dosyalarını barındırma fikrini ortaya çıkardı.

• Sistem dosyaları, yazılımlar ve sürücüler daha düzenli bir şekilde sınıflandırıldı ve her biri belirli bir türde dosya (örneğin .exe, .dll, .sys) içeriyordu.

• Güvenlik: Bu yapı, dosyaların yanlışlıkla silinmesini veya değiştirilmesini engelleyerek, sistemin daha güvenli çalışmasını sağladı. Dosyaların merkezi bir konumda tutulması, sistemin yönetimini de kolaylaştırdı.

Yapısal Yenilikler:

• Modülerlik: Windows NT ile birlikte, her bir bileşenin modüler bir yapıya sahip olması, işletim sisteminin geliştirilmesini ve bakımını çok daha verimli hale getirdi. Aynı zamanda, yazılımlar arasında daha iyi bir uyum sağlandı.

• Yazılım ve Sürücü Desteği: System32, Windows’un her bileşeni için gerekli olan sürücüler ve yazılımları içerdi. Bu sayede, işletim sistemi karmaşık bir yapıya sahip olsa da, yönetilmesi daha kolay hale geldi.

Karşılaştırma: Windows 95 ve Öncesi vs. System32 (Windows NT ve Sonrası)

Özellik	Windows 95 ve Öncesi	System32 (Windows NT ve Sonrası)
Dosya Organizasyonu	Dağınık, karışık ve merkezi olmayan dosya yapısı	Merkezi ve düzenli dosya yapısı (System32)
Sistem Dosyaları	Farklı dizinlerde, bazen rastgele yerleşim	Kritik sistem dosyaları tek bir yerde (System32)
Güvenlik ve Erişim	Dosya erişimi daha serbest, sistem dosyaları silinebilir	Sistem dosyaları daha güvenli, yanlışlıkla silinmesi zor
Modülerlik	Zayıf, dosyalar birbiriyle uyumsuz olabiliyor	Modüler ve uyumlu yapı
Sürücüler ve Yazılımlar	Çeşitli dizinlerde, dosyalar dağınık	Tüm sürücüler ve yazılımlar System32’de yer alır
Bakım ve Güncelleme	Zor, dosya karışıklığı nedeniyle yönetim güçtü	Kolay, merkezi yönetim sağlanır
Performans ve Stabilite	Performans sorunları yaşanabilir	Daha stabil ve performanslı bir yapı

***

Farklı işletim sistemlerinde, sistem dosyalarının ve temel bileşenlerin saklandığı yerler ve bu dosyaların düzenlenmesi farklılık gösterebilir. Windows’un System32 klasörü, Windows işletim sisteminin bir özelliği olsa da, diğer işletim sistemleri de benzer şekilde kritik dosyalar için özel dizinler kullanır. Bu dizinler ve dosya organizasyonları, her işletim sisteminin mimarisine ve yönetim stratejilerine bağlı olarak değişir.

Şimdi Windows, macOS, Linux ve Unix tabanlı sistemlerdeki sistem dosyalarının depolanma ve organize edilme şekillerini karşılaştıralım:

1. Windows: System32 ve Yapısı

• System32, Windows işletim sisteminin kritik sistem dosyalarını (DLL, EXE, SYS dosyaları gibi) ve sürücülerini barındıran merkezi bir klasördür.

• Yapılandırma: C:\Windows\System32 dizini, 32-bit mimariye sahip dosyaların depolandığı yerdir, ancak 64-bit sistemlerde de aynı isimde bir klasör bulunmaktadır.

  • System32'nin içinde yer alan dosyalar, işletim sisteminin çalışması için zorunludur. Örneğin, işletim sistemi çekirdek bileşenleri, ağ sürücüleri, kullanıcı arayüzü dosyaları ve birçok yardımcı program bu klasörde bulunur.

2. macOS: /System ve /Library Dizini

macOS, Unix tabanlı bir işletim sistemi olduğu için dosya yapısı, UNIX felsefesine dayanır. Ancak macOS’un sistem dosyalarıyla ilgili yapısı Unix'ten farklıdır.

• /System: macOS’un kritik dosyalarını ve işletim sistemi çekirdek bileşenlerini barındıran ana dizindir. Bu klasör, sistemin çalışabilmesi için gerekli olan tüm dosyaların saklandığı ana dizindir.

  • /System/Library: Kullanıcı uygulamaları ve sistem bileşenlerine ilişkin dosyaların bulunduğu bir alt klasördür.

  • macOS'ta, /System klasörünün içinde yer alan dosyalar korumalıdır, bu da kullanıcıların veya yazılımların yanlışlıkla bu dosyaları silmesini veya değiştirmesini engeller.

• /Library: Kullanıcılar ve uygulamalar tarafından yüklenen dosyalar burada depolanır. Sistemin genel yapılandırma dosyaları da burada yer alır.

3. Linux: /bin, /lib, /usr ve /etc Dizini

Linux, açık kaynaklı bir işletim sistemi olduğundan, dosya sistemi yapısı daha esnektir ve birçok farklı dağıtımda küçük değişiklikler görülebilir. Ancak Linux sistemleri genellikle Unix tabanlı bir yapıya sahiptir ve bu nedenle dosya yapıları oldukça benzerlik gösterir.

• /bin: Temel sistem komutlarını içeren dizindir. Bu komutlar, sistemin çalışması için zorunludur. Örneğin, ls, cp, mv gibi temel komutlar bu dizindedir.

• /lib: Sistem kütüphanelerinin bulunduğu dizindir. Bu dizinde, sistemin temel işlevlerini yerine getiren dinamik bağlantılı kütüphaneler (benzer şekilde Windows'taki .dll dosyaları) bulunur.

• /usr: Kullanıcı tarafından yüklenen yazılımlar, kütüphaneler ve sistem dosyalarının çoğu burada yer alır. Bu dizin, sistemin önemli bir parçasıdır.

• /etc: Sistem yapılandırma dosyaları burada yer alır. Bu dosyalar, ağ yapılandırması, kullanıcı hesapları, yazılım yapılandırma dosyaları gibi önemli verileri içerir.

4. Unix ve Diğer Unix Tabanlı Sistemler: /bin, /lib, /sbin Dizini

Unix ve Unix türevleri (FreeBSD, OpenBSD, Solaris vb.) da /bin, /lib ve /etc dizin yapılarını kullanır. /System gibi özel bir dizin yerine, temel sistem bileşenleri bu dizinlere yayılmıştır.

• /bin: Temel işletim sistemi komutları burada bulunur.

• /lib: Sistem kütüphaneleri burada depolanır.

• /sbin: Sistemi yönetmeye yönelik komutlar burada bulunur. ifconfig, reboot, gibi komutlar bu klasörde yer alır.

• /etc: Yapılandırma dosyaları burada bulunur. Kullanıcı bilgileri, ağ ayarları, sistem yapılandırmaları burada saklanır.

5. Özet Karşılaştırma:

Özellik	Windows	macOS	Linux	Unix ve Diğer Unix Tabanlı Sistemler
Sistem Dosyalarının Merkezi Yeri	C:\Windows\System32	/System ve /Library	/bin, /lib, /usr, /etc	/bin, /lib, /sbin, /etc
Sistem Dosyaları	EXE, DLL, SYS, diğer kritik dosyalar	Sistem bileşenleri, kütüphaneler	Komutlar, kütüphaneler, yapılandırmalar	Komutlar, kütüphaneler, yapılandırmalar
Yapılandırma Dosyaları	C:\Windows\System32 ve AppData	/Library ve /System/Library	/etc	/etc
Koruma ve Güvenlik	System32 genellikle korunur, ancak yine de silinebilir	/System dizini korumalı ve değiştirilemez	Kullanıcılar root erişimi olmadan değişiklik yapamaz	Sistem dosyaları root ile korunur
Yapı	Merkezi, yalnızca belirli dizinlerde kritik dosyalar	Merkezi, ancak belirli bileşenler farklı yerlerde	Daha dağıtık, birçok farklı klasör kullanılır	Dağıtık, her dosya türü için farklı klasörler

Sonuç:

• Windows’ta System32, tüm kritik dosyaların merkezi bir yerde toplandığı ve sistemin düzgün çalışabilmesi için gerekli olan her şeyi içeren bir klasördür.

• macOS, Linux ve Unix sistemlerinde ise daha dağıtık bir dosya yapısı vardır. Sistem dosyaları ve yapılandırma dosyaları birçok farklı dizine dağılmıştır, ancak her birinin belirli bir rolü vardır.

• Her işletim sistemi, kendi mimarisine uygun şekilde sistem dosyalarını organize etmiş ve bu yapılar kullanıcıların ve yazılımların işletim sistemiyle etkileşimde bulunmasını düzenlemiştir.