Unix Nedir?
Unix, çok kullanıcılı (multi-user), çok görevli (multi-tasking) bir işletim sistemi ailesidir. Özellikle güvenilirliği, taşınabilirliği ve esnekliği ile bilinir. İlk olarak 1969 yılında geliştirilmeye başlanmıştır ve günümüzde hâlâ birçok işletim sisteminin temelini oluşturur (örneğin: Linux, macOS, BSD).
Unix'in Tarihçesi
1969 yılında, AT&T'nin Bell Labs laboratuvarlarında Ken Thompson, Dennis Ritchie, Brian Kernighan ve birkaç meslektaşı tarafından geliştirilmiştir.
-
İlk olarak PDP-7 adlı küçük bir bilgisayarda yazıldı.
-
Başlangıçta oyun yazmak için başlatılan bir projeydi ama zamanla ciddi bir işletim sistemi haline geldi.
-
1971’de ilk resmi sürüm çıktı.
Neden Unix'e İhtiyaç Duyuldu?
1. Multics’in karmaşıklığı
-
O dönemde geliştirilen Multics adlı bir işletim sistemi çok karmaşık ve hantal bulunmuştu.
-
Unix, Multics'in karmaşıklığından ders alarak basit, modüler ve taşınabilir bir alternatif olarak ortaya çıktı.
2. Paylaşımlı sistemlere ihtiyaç
-
60’lı yıllarda bilgisayarlar büyük ve pahalıydı. Aynı sistem üzerinde birden fazla kişinin aynı anda çalışabilmesi gerekiyordu.
-
Unix bu ihtiyacı çok kullanıcı destekleyen yapısıyla karşıladı.
3. C Programlama Dili ile taşınabilirlik
-
1973’te Unix, Dennis Ritchie’nin geliştirdiği C diliyle yeniden yazıldı.
-
Bu, Unix'in farklı donanımlara kolayca uyarlanabilmesini sağladı. Bu dönüm noktası, Unix’in hızlıca yayılmasına neden oldu.
Neden Hâlâ Önemli?
-
Günümüzde Linux, macOS gibi sistemler doğrudan Unix'ten etkilenmiştir.
-
İnternet altyapısının büyük kısmı Unix veya Unix-benzeri sistemlerle çalışır.
-
Modern işletim sistemlerinin mimari yapısı Unix felsefesinden beslenir: "Her şey bir dosyadır", "Küçük araçlar birleştirilerek büyük işler yapılır" vb.
